01.05.2009
"Złote Berło" dla Krzysztofa Pendereckiego
Światowej sławy kompozytor Krzysztof Penderecki został laureatem nagrody "Złote Berło" przyznanej już po raz jedenasty przez Bank Millennium i Fundację Kultury Polskiej. Artystę wyróżniono za "całokształt twórczości kompozytorskiej, w której nowatorska ekspresja muzyczna posłużyła do wyrażenia uniwersalnych treści duchowych oraz wprowadzenie dawnej i nowej muzyki polskiej w główny nurt światowego życia muzycznego".
Uroczystość wręczenia nagrody Krzysztofowi Pendereckiemu odbyła się 29 listopada 2009 r. w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. Wieczór uświetnił Polski Chór Kameralny pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego, który wykonał kompozycje laureata na chór a cappella. "Małe Berło" Krzysztof Pendercki przyznał Rafałowi Kwiatkowskiemu - wybitnemu wiolonczeliście młodego pokolenia.
Krzysztof Penderecki
Urodził się 23 listopada 1933 r. w Dębicy. Studiował kompozycję u F. Skołyszewskiego, a następnie w PWSM w Krakowie u A. Malawskiego i S. Wiechowicza. Jest laureatem wielu nagród artystycznych krajowych i zagranicznych, w tym m.in.: I, II i III nagrody w II Konkursie Młodych Kompozytorów ZKP (1959), Nagrody Państwowej I st. (1968, 1983), Nagrody Związków Kompozytorów Polskich (1970), Nagrody im. Herdera (1977), Nagrody im. Honeggera (1978), Nagrody im. Sibeliusa (1983), Premio Lorenzo Magnifico (1985), Nagrody Fundacji im. Karla Wolfa (1987), Grammy Award (1998, 1999, 2001), Grawemeyer Music Award (1992), Nagrody Międzynarodowej Rady Muzycznej UNECSO (1993), nagrody Best Living World Composer (2000), Nagrody Księcia Asturii (2001).
Krzysztof Penderecki jest doktorem honoris causa kilkudziesięciu uniwersytetów, m.in. w Rochester, Bordeaux, Leuven, Waszyngtonie, Belgradzie, Madrycie, Poznaniu, Warszawie, Buenos Aires, Glasgow, Münster, Seulu, Krakowie i członkiem honorowym Royal Academy of Music w Londynie, Accademia Nazionale di Santa Cecilia w Rzymie, Kungl. Musikaliska Akademien w sztokholmie, Akademie der Kunste w Berlinie, Academia national de Bellas Artes w Buenos Aires, Academie Internationale de Philosophie et de l'Art w Bernie, Académie Nationale des Sciences, Belles-lettres et Arts w Bordeaux, Royal Irish Academy of Music w Dublinie, American Academy of Arts and Letters. Posiada wysokie odznaczenia państwowe i zagraniczne.
W latach 1973-1978 wykładał w Yale University w New Haven, w latach 1972-1987 był rektorem Akademii Muzycznej w Krakowie, w latach 1987-1990 dyrektorem artystycznym Filharmonii Krakowskiej. Jest pierwszym gościnnym dyrygentem Norddeutscher Rundfunk Orchester w Hamburgu i Mitteldeutscher Rundfunk Sinfonie Orchester w Lipsku. Od 1992 do 2000 roku pełnił funkcję dyrektora artystycznego Festiwalu Casalsa w San Juan (Puerto Rico). W 1997 roku został dyrektorem artystycznym orkiestry Sinfonia Varsovia. Od 1998 roku jest doradcą Beijing Music Festival w Pekinie, a od 2000 - gościnnym dyrygentem China Philharmonic Orchestra.
Prowadzi koncerty z czołowymi orkiestrami symfonicznymi w Stanach Zjednoczonych i Europie. Obok własnych utworów dyryguje dziełami symfonicznymi twórców z różnych epok.
14 grudnia 2005 roku Profesor Krzysztof Penderecki został uhonorowany najwyższym polskim odznaczeniem - Orderem Orła Białego. We wrześniu 2007 roku otrzymał tytuł Honorowego Profesora Petersburskiego Konserwatorium im. Rimskiego-Korsakowa. Jego imię znalazło się wśród tak wybitnych osobistości świata muzycznego jak Juri Temirkanov, Rodion Szczedrin, Galina Wiszniewskaja.
W kwietniu 2008 r. Profesor Krzysztof Penderecki został uhonorowany Złotym Medalem ministra Kultury Armenii, otrzymał Dyplom Honorowego Profesora Państwowego Konserwatorium w Erewaniu i odebrał nagrodę „Orły 2008" za najlepszą muzykę do filmu „Katyń" Andrzeja Wajdy. 5 maja 2008 roku w Bremie pod batutą kompozytora i z Radovanem Vlatkovicem jako solistą odbyła się światowa premiera Koncertu na róg i orkiestrę, a 22 listopada podczas jubileuszowego Festiwalu Krzysztofa Pendereckiego w Warszawie został po raz pierwszy wykonany III Kwartet smyczkowy kompozytora.
Twórczość kompozytora obejmuje ponad 100 utworów, w tym 16 utworów kameralnych i na instrumenty solowe, 27 utworów orkiestrowych, 7 symfonii, 17 koncertów na różne instrumenty, 19 pieśni i utworów chóralnych, 4 opery, oraz 18 kantat i oratoriów. Krzysztof Penderecki jest autorem muzyki do ponad 100 filmów fabularnych i dokumentalnych, spektakli dla dzieci i dorosłych. Najnowszy utwór, Kardisz, skomponował z okazji 65. rocznicy likwidacji łódzkiego getta.
W 2009 roku Krzysztof Penderecki otrzymał Ordre de Merite du Grand-Duché de Luxemburg oraz Order Honorowy od Prezydenta Republiki Armenii. Kompozytor został zaproszony do Komitetu Honorowego Komisji Obchodów Roku Chopinowskiego 2010 przy Ambasadzie RP w Lizbonie.